اقتصاد جامعه؛ درگاه واسط بانکی یک سیستم مالی، که ارائه دهنده پرداخت آنلاین در ایران است که تمام افرادی که به نوعی کسبوکار اینترنتی و بهخصوص سایتهای فروشگاهی دارند میتوانند از آن استفاده کنند و این امکان را فراهم میکند تا هزینه محصول و خدمات را از طریق درگاه پرداخت دریافت کنید. در این روش مدیران سایتها و فروشگاههای آنلاین با بانک یک قرارداد بسته و بانک به آنها امکان اتصال سیستم پرداخت الکترونیک را بهحساب بانکی آنها فراهم میکند.
بهگزارش اقتصاد جامعه ؛ مشتریان در هنگام خرید باکارت بانکی عضو شتاب یا شبکههای تعریفشده و همچنین رمز اینترنتی خود مبلغ خرید را بهحساب فروشنده واریز میکنند. بانک هم این مبلغ را مستقیماً بهحساب فروشگاه یا صاحب حساب تعریفشده واریز میکند. ویژگی این نوع درگاهها ساخت اشتراک حساب و نصب سریع است اما هر شرکت ارائه دهنده پورسانتی را بابت خدمات رسانی از حساب برداشت می کند که معمولاً با هم متفاوت هستند.
در سالهای اخیر برخی استارتاپها در حوزه پرداختهای خرد (مانند پرداخت کرایه تاکسی) فعال شدند که بهرغم قابلیتهای خوبی که برای کاربران ایجاد میکردند اکنون تنها معدودی از آنها به شکلی محدود فعال هستند. عدم حمایت نهادهایی چون شهرداری تهران از فعالیت استارتآپهای فعال در این عرصه و مشخص نبودن مدل کیف پول الکترونیکی باعث شد که بسیاری از آنها میدان را خالی کنند درحالیکه تجربه موفق در پرداخت کرایه با اپلیکیشن میتوانست به سرعت در حوزههای خرد دیگر امتداد پیدا کند.
برخی معتقدند یکپارچهسازی درگاههای پرداخت (مثلا از طریق یک کیو آر کد) میتواند باعث فراگیری استفاده از این روش در بین مردم بشود. کاری که سال گذشته یکبار شهرداری تهران وعده آن را داد اما تا به امروز عملی نشده است. حالا گفته میشود پرداختیاران شرکتهایی که با مجوز و تحت نظارت شرکتهای پرداخت بانکی PSP قادر به فعالیتند میتوانند این مدل پرداخت را در فروشگاهها و دیگر نقاط توسعه دهند. با این حال مشکل اصلی نه حتی این مجوز که مشخص نشدن مسیردرآمدی برای شرکتهای فعال است که حتی میتواند باعث کاهش درآمد ناشی از پرداخت کارتی پذیرندگان شود.
کیف الکترونیکی تاکنون با سامانههای گوناگونی در جهان نمایان شده که شناختهشدهترین آنها گوگلولت، اندرویدپی، اپلپی، سامسونگپی، کیف پول مایکروسافت و… هستند. در ایران همراهپلاسملت، پولیتو، ایوا و کیپاد شماری از سامانههایی هستند که سیستم کیف پول الکترونیکی تاکنون بر آنها سوار شده است، هرچند تاکنون وجود این سامانهها در سیستم پرداخت ایران صورت کاملاً نمادین داشته و در پرداختهای خرد مردم به کار نمیآمده است، بهجز در موارد محدودی که این ابزار توسط یک بنگاه خاص تعریف شده بود؛ بهطور مثال شهرداری تهران سامانه «تهران من» را با هدف ساماندهی امور شهروندان بهصورت الکترونیکی راهاندازی کرده است، در این سامانه شهروندان پس از ورود، مبلغی به حساب شهروندی واریز میکنند تا پس از محاسبه سایت عملیات کسر بدهی آنها انجام شود؛ بدهیهایی که شامل هزینههای عوارض طرح ترافیک، خرید بلیت مترو، پرداخت عوارض خودرو، پارک حاشیهای و… میشود.
همچنین کیف پول قرارگرفته در نرمافزار آپ و شارژ حساب برای پرداخت کرایه تاکسیهای اینترنتی موارد دیگری از کاربردهای کنونی کیف پول الکترونیکی در نظام پرداخت کشور است. برجستهترین مشکل این کیف پولها این است که به یکدیگر متصل نیستند و برای استفاده از آنها هر یک را باید بهصورت جداگانه شارژ کرد؛ ضعفی که سبب میشود کاربران عطای کیف پول را به لقای آن ببخشند و پرداخت این هزینهها را با کارت بانکی انجام دهند.
شایان ذکر است؛ مشاهدات میدانی چند شرکتی که در این مدت روشهای پرداخت از طریق کیف پول را در فروشگاهها از طریق نصب کد QR فعال کردهاند نشان میدهد تا زمانی که دستگاه پوز در فروشگاه موجود باشد، مشتریان تمایل چندانی به استفاده از کیف پول و کد درج شده ندارند و روش قدیمی کشیدن کارت را ترجیح میدهند. این درحالی است که این ممانعت ناشی از عدم شناخت یا نداشتن اپ نبوده بلکه صرفا روش کارت را ترجیح میدهند. اما در تاکسیها که روش دیگری برای پرداخت در دسترس نبوده، از پرداخت کیف پولی استقبال شده است.